Hỗn dịch Trimackit 50ml – Thuốc kháng sinh dùng cho viêm đường hô hấp, tiêu hoá, tiết niệu

Chỉ định

Thuốc Trimackit 50ml được chỉ định dùng trong các trường hợp sau:

Ðiều trị các nhiễm trùng khi vi khuẩn còn nhạy cảm:

• Điều trị và phòng ngừa viêm phổi do nhiễm nấm Pneumocystis jirovecii.
• Điều trị và dự phòng nhiễm ký sinh trùng Toxoplasma gondii.
• Điều trị nhiễm vi khuẩn sống trong đất Nocardia.

Ðiều trị các nhiễm trùng khi khi có bằng chứng vi khuẩn còn nhạy với 2 kháng sinh này và có lý do tốt để ưu tiên phối hợp kháng sinh hơn là dùng đơn trị:

• Nhiễm khuẩn đường tiết niệu cấp không phức tạp.
• Viêm tai giữa cấp.
• Viêm phế quản cấp.

Dược lực học

Trimethoprim là dẫn chất của pyrimidine, ức chế đặc hiệu enzym dihydrofolate reductase (DHFR) – 1 enzym đóng vai trò quan trọng trong con đường chuyển hóa dihydrofolate thành tetrahydrofolate và tùy vào điều kiện mà có thể cho tác dụng diệt khuẩn. Trimethoprim có gắn với DHFR của người nhưng liên kết yếu hơn nhiều (ít hơn 50000 lần) so với enzym tương ứng của vi khuẩn.

Sulfamethoxazole thuộc nhóm sulfamid, ức chế cạnh tranh việc sử dụng para-aminobenzoic acid trong quá trình tổng hợp dihydrofolate của tế bào vi khuẩn qua đó có tác dụng kìm khuẩn.

Khi phối hợp 2 hoạt chất này trong cùng 1 công thức sẽ ngăn 2 bước liên tiếp trong con đường sinh tổng hợp purine, hay nói rộng hơn là tổng hợp acid nucleic cần thiết cho sự sống còn của vi khuẩn. Vì vậy phối hợp này được xem có tác dụng hiệp lực làm tăng hiệu quả điều trị và đồng thời giảm sự đề kháng thuốc của vi khuẩn.

Dược động học

Hấp thu

Trimethoprim và sulfamethoxazole hấp thu nhanh và gần như hoàn toàn sau khi uống và không bị ảnh hưởng bởi thức ăn. Nồng độ đỉnh trong máu đạt được khoảng 1-4 giờ sau khi tiêu hóa và phụ thuộc vào liều. Nồng độ có hiệu quả trong máu duy trì khoảng 24 giờ sau khi nạp vào liều điều trị. Nồng độ ổn định trong máu ở người lớn đạt được sau khi uống 2-3 ngày. Cả 2 hoạt chất đều không ảnh hưởng tới nồng độ đạt được trong máu của nhau.

Phân bố

Khoảng 50% trimethoprim gắn protein huyết tương. Trimethoprim phân bố trong mô cao hơn trong máu, đặc biệt ở phổi và thận. Nồng độ trimethoprim trong máu thấp hơn nồng độ trimethoprim trong mật, dịch tiết tuyến tiền liệt, mô, nước bọt, đờm và dịch tiết âm đạo. Nồng độ trimethoprim trong thủy dịch, dịch não tủy, tuyến sữa, dịch tai giữa, hoạt dịch và dịch từ mô là đủ cho tác dụng kháng khuẩn. Trimethoprim có khả năng đi qua nước ối vào mô thai nhi với nồng độ tương ứng trong máu của người mẹ.

Khoảng 66% sulfamethoxazole gắn với protein huyết tương. Nồng độ có hoạt tính của sulfamethoxazole trong nước ối, thủy dịch, mật, dịch não tủy, dịch tai giữa, đờm, hoạt dịch và dịch từ mô chiếm khoảng 20-50% nồng độ trong huyết tương.

Chuyển hóa

Sulfamethoxazole được thải trừ qua thận dạng nguyên vẹn chiếm khoảng 15 – 30% liều dùng. Sulfamethoxazole được chuyển hóa rộng rãi hơn so với trimethoprim, thông qua acetyl hóa, oxy hóa và liên hợp acid glucuronic. Sau mỗi chu kỳ 72 giờ, khoảng 85% liều dùng có thể tìm thấy qua nước tiểu dưới dạng không đổi cùng với dạng chuyển hóa chủ yếu (N4-acetyl hóa).

Thải trừ

Thời gian bán thải của trimethoprim ở người có chức năng thận bình thường là 8,6 – 17 giờ và không thay đổi đáng kể ở người cao tuổi. Thời gian này có thể tăng lên gấp 1,5 – 3 lần khi độ thanh thải creatinin dưới 10 ml/phút.

Con đường đào thải chủ yếu của trimethoprim là thận với khoảng 50% liều dùng được thải trừ qua thận trong vòng 24 giờ dưới dạng không đổi. Nhiều chất chuyển hóa khác cũng được tìm thấy trong nước tiểu. Nồng độ trimethoprim trong nước tiểu biến thiên khá rộng.

Thời gian bán thải của sulfamethoxazole ở người có chức năng thận bình thường xấp xỉ 9 – 11 giờ. Ở người có chức năng thận suy giảm, thời gian bán thải của sulfamethoxazole không thay đổi nhưng có sự kéo dài thời gian bán thải của chất chuyển hóa chính (acetyl hóa) khi độ thanh thải creatinin dưới 25 ml/phút.

Con đường đào thải chính của sulfamethoxazole là thận với khoảng 15 – 30% liều dùng tìm thấy trong nước tiểu là ở dạng có hoạt tính. Ở người cao tuổi có sự giảm đào thải sulfamethoxazole qua thận. Sự suy giảm này chưa được tìm thấy đối với trimethoprim.